Gübreler hakkında

DNr. 2.14
Bitkiden verim isteniyorsa onlarında besine ihtiyaçları vardır. Bitkilerin beslenmesinde gübre 
veya besin kullanılır.

Gübre
Generatif bitki üretiminde bitkilerin beslenmesinde bugüne kadar kullanılmış ve kullanılmakta olan tek imkan hayvansal atıklardır. Ekseriyetle ahır gübresi olarak tanınan büyük baş hayvan atıklarıdır. Bunların dışında diğer atıklarda gübre sıfatına girer.

Gübrede reaksiyon:
Toprakta mevcut olan bakterileri canlandırıp kimyasal reaksiyonu geliştirerek bitkinin ihtiyacı olan Azot, Fosfor ve Potasyumun oluşumunu sağlamaktır.

Gübre türleri
Kompost:
Bahçe, ev artıkları ve bitkisel artıkların çürütüldükten sonra gübre haline dönüştürülmesi kompost olarak bilinmektedir.

Komposta, biçilmiş çimler, küçük kesilmiş ağaç ve dallar, ağaç kabukları, kağıt, her türlü ev artıkları, hayvansal atıklar kompost için çok faydalı maddelerdir. Kompostta taş, çam, plastik gibi malzemeler kullanılamaz.

Kompost için kullanılan malzemeler en çok 10-15 cm.`lik tabaka halinde olup tabakalar arasında toprak konarak yığılır.

Kompost yığınında su ve hava arasında denge olmalıdır. Kompost yığınının mutlaka hava alması ve rutubetli çok ıslak olmaması gerekir. Kompost mahallinin en alt kısmına kaba ağaç dalları konularak, alt kısmın hava alması sağlanır. Kompost hazırlığının doğal toprak üstünde hazırlanması faydalıdır.

Hayvansal atıklar:
Hayvansal atıkarın veya kompost malzemelerinin yığılmasından sonra içten içe kendi kendine yanma başlayıp 70 derecenin üstünde bir ısı oluşup konulan maddelerin çürümesini sağlanır. Bu çürüme veya yanma süresi bir yıl olabilir.

Soğumasından sonra, içine solucan gibi hayvanlar girip bu gıdaları yiyerek gübrenin oluşmasına büyük ölçüde yardımcı olurlar. Bu şekilde hazırlanan hayvansal atıklar veya kompost gübre olarak tanınır. Gübre içine giren kurtlar, solucanlar ve istenmeyen dana burnu için en uygun yuvalanma alanıdır.

Gübre su ile karıştırılıp şerbet şeklinde bitkilere verilebilir. Ayrıca toprakla karıştırılarak veya satıha yayılarak kullanılır.

Sanayi gübreler:
Sanayi imkanları ile hazırlanan gübrelerdir. Bu gübreler geniş alanlarda hayvansal atıkların yeterli olmamasından faydanılan bir yoldur.

Sanayi gübrelerin yapısı:
Sanayi gübreleri iki temel yapıda olur. Bunlar; Granür veya Kompozit gübre olarak tanınır. 
Sanayi gübreler değişik gradasyonlarda olup içerikliliği ambalajı üzerlerinde %`si ile
belirtilmiştir. Sanayi gübreleri değişik N-P-K gradasyonlarda olup ekim alanı için gerekli
olananın tesbitinde önce toprak analizlerinin yapılması gerekir.

Granül gübreler:
Doğadan elde edilen tuzlardır. Fabrikalar tarafından öğütülerek kullanıma sunulur. Yapıları itibarı ile değişik içerikliliğe sahiptirler. İçerikliliği ambalajı üzerinde belirtilmiştir. Görünüşte kristal şeklinde olup su ile teması halinde eriyerek hemen reaksiyona girerler.

Kompozit gübreler:
Daha yavaş, daha uzun sürede erimesi için üreticileri tarafından üzerleri özel madde ile kaplanmış olup değişik gradasyonlardadır.

Besinler
Granül gübrelerinin bilinen içerikliliği altında kombinasyonla istenen gradasyonlarda sıvı halinde hazırlanan Makro ve Mikro yapıya sahip konsantre besinlerdir. Bu konsantre besinler belli oranda inceltildikten sonra bitki kök veya yapraklarına verilmesi halinde hemen reaksiyona girerler.

KAYNAK

T.C.M.E.B. Mesleki Eğitim ve öğretim GüçlendirilmE Projesi (MEGEP) BAHÇEÇİLİK

Toprak bitki besleme / Gübreleme

FARUK YALÇIN 
Kuş cenneti cevre güzelleştirme ve eğitim vakfı yayınları